nosework – próbki zapachowe
Nosework to sport kynologiczny, w którym zadaniem psa jest znaleźć i oznaczyć próbkę zapachową. Może nią być zarówno naturalna, jak i w postaci olejku lub hydrolatu. W Klubie Nosework Warszawa pracujemy na korze cynamonu, suszonej skórce pomarańczy oraz goździku – zapachach używanych w Polskiej Lidze Nosework.
- Próbką zapachową nazywamy określony zapach, który pies ma znaleźć i oznaczyć
- Próbka zapachowa może być w naturalnej postaci lub zostać umieszczona na innym nośniku
- Zapach na innym nośniku umieszczamy przez tzw. „parowanie” lub bezpośrednio na nim
- Ucząc psa zapachów możemy używać pojedynczych próbek lub „mixa” (wszystkich zapachów jednocześnie)
- Polska Liga Nosework, której jest częścią nasz klub, używa jako próbki zapachowej kory cynamonu, suszonej skórki pomarańczy oraz goździka (zarówno w naturalnej postaci, jak i zapachu umieszczonego na innym nośniku)
Mix vs pojedynczy zapach
Zapach można wprowadzać pojedynczo (najczęściej zaczynamy od zapachu cynamonu) lub pod postacią miksu (wszystkich trzech zapachów jednocześnie). Dla psa nie ma większego znaczenia, którą metodę wybierzemy (ma bardzo selektywny węch i potrafi rozróżnić poszczególne zapachy w wąchanej próbce). Nie ma też problemu z dodaniem kolejnych zapachów, gdy już wprowadzimy jeden (wprowadzanie zapachu – osobny artykuł wkrótce).
| Pojedynczy zapach | Mix |
| Pies poznaje tylko jeden zapach | Pies poznaje na raz wszystkie trzy zapachy |
| Nie wymaga rozdzielenia | Wymaga rozdzielenia na poszczególne zapachy |
| Z czasem trzeba uwarunkować kolejne zapachy | Nie wymaga dodawania kolejnych zapachów |
| Brakuje różnorodności w treningu | Podczas treningu pies szuka różnych zapachów |
„Wadą” miksu jest potrzeba na pewnym etapie „rozdzielenia” próbki na poszczególne zapachy i utrwalenie ich. Od tej pory warto ćwiczenia wykonywać z każdym z zapachów. „Zaletą” jest wprowadzenie wszystkich zapachów jednocześnie oraz różnorodność podczas treningów (pies szuka próbek o różnych zapachach). Większość psów nie ma też problemu z zapamiętaniem trzech zapachów, a ich różnorodność może zwiększyć motywację na treningach.
Zalety naturalnej próbki zapachowej
Główną zaletą próbek zapachowych w naturalnej postaci jest łatwy dostęp. Nie trzeba zamawiać w Internecie olejku (lub hydrolatu) konkretnej firmy oraz specjalnie jej przygotowywać (jak w przypadku olejków). Wystarczy odwiedzić sklep spożywczy, odpakować i możemy zacząć trening. Jedynie sporządzenie próbki o zapachu pomarańczy jest trochę bardziej skomplikowane, bo musimy obrać owoc i dobrze wysuszyć skórkę (najlepiej na słońcu lub kaloryferze). Naturalne zapachy można umieszczać także na innych nośników przez „parowanie”.
Próbki naturalne, w odróżnieniu od olejków, nie posiada wspólnej części zapachowej (w olejkach jest to baza, do której jest dodawany konkretny zapach). Nie ma więc obawy, że pies uzna ją za zapach, który ma szukać.
| Naturalna próbka zapachowa | Olejek zapachowy |
| Łatwy dostęp | Dostęp utrudniony |
| Gotowa próbka lub „parowanie” | Wyłącznie „parowanie” |
| Bezpieczne dla psa | Mogą uszkodzić opuszkę węchową |
| Naturalne | Syntetyczne |
| Psy chętniej pracują | Niektóre psy niechętnie na nich pracują |
| Każdy zapach jest różny | Olejki mogą mieć wspólną część zapachową |
Z doświadczenia wiem, że psy chętniej pracują na naturalnych zapachach. Motywacja wzrasta szczególnie u psów, które miały z nią problem przy olejkach.
Olejki
Pracując na „olejkach” musimy wcześniej je zamówić (najlepiej od producenta, którego olejków używa się na zawodach). Próbki zapachowe sporządzamy wyłącznie przez „parowanie” zapachu na innym nośniku. Bywa, że pies uwarunkuje się na wspólną bazę zapachową (osobiście znak kilka takich psów). Niedawno pojawiły się też doniesienia, że olejki zapachowe mogą uszkodzić opuszkę węchową psa. Nie ma jednak danych, jakie stężenie jest dla psa niebezpieczne oraz jak długo musiałby pies ćwiczyć na nich, by trwale uszkodzić węch.
Hydrolaty
Hydrolaty charakteryzują się zdecydowanie mniejszym stężeniem niż olejki, dlatego są bezpieczniejsze w użyciu. By umieścić je na innym nośniku wystarczy umieścić na nim kilka kropel. Podobnie jak w przypadku olejków, dostęp do nich jest utrudniony (nie nabędziemy je w zwykłym sklepie).
Przygotowanie próbek zapachowych na różnych nośnikach
Najbardziej powszechnym sposobem jest „parowanie”. W tym celu:
– umieść dowolny nośnik (patyczek do czyszczenia uszu, podkładkę filcową, sznurek konopny, metalową nakrętkę itd.)w szczelnym słoiku
– umieść w nim zapach, który chcesz nanieść (pod postacią naturalną lub kilka kropel olejku na bawełnianym waciku)
– zamknij i odstaw (czas „parowania” jest zależny od rodzaju nośnika)
W wypadku hydrolatów wystarczy zakroplić na dany nośnik niewielką ilość zapachu
Piotr Awencki
#nosework #próbkizapachowe #polskaliganosework #klubnoseworkwarszawa #zuzikdog #mądrenosy #noseworkwarszawa #treningnosework #trenernosework #zajęcianosework #noseworkpolska #treningwęchowypsa #detekcjazapachów